Peri-anaal eczeem

Anaal eczeem is een aandoening van de huid rond de anus, die vaak gepaard gaat met anale pijn, bloedverlies bij afvegen, roodheid, geïrriteerdheid, vochtproductie, schilfering en jeuk.

Aanvullende beoordelingsvragen:

  • Heeft u anale pijn bij afvegen?
  • Heeft u bloedverlies met afvegen?
  • Is de huid rond de anus rood en geïrriteerd?
  • Bestaan deze klachten korter dan 6 weken

Indien u al deze vragen met ‘ja’ beantwoordt, heeft u mogelijk anaal eczeem. Er kan ook sprake zijn van een allergische reactie (bijvoorbeeld door het smeren van diltiazem crème of lidocaïne crème), een schimmelinfectie of een infectie van de huid van de anus.


Indien u denkt last te hebben van anaal eczeem, zijn de volgende maatregelen belangrijk:


  • Stop met smeren van het product dat de klachten mogelijk veroorzaakt.
  • Zorg ervoor dat de anus en het gebied schoon blijft. Vegen is nauwelijks nodig als de ontlasting de juiste samenstelling heeft. Maar als er restjes achterblijven, kunt u de anus het beste schoonmaken met water eventueel met een washandje, onder de douche of door middel van het gebruik van een spoelfles of bidet.
  • Gebruik geen zeep.
  • Houd de huid droog. Dep de huid na het wassen droog met een handdoek of zacht toiletpapier zonder te wrijven.
  • Maak geen gebruik van vochtig/ geparfumeerd toilet papier.
  • Gebruik geen zalven of crèmes waarvan onduidelijk is of er irriterende stoffen inzitten.
  • Draag losse onderkleding, bij voorkeur van katoen, en vermijd strakke kleding.
  • Probeer niet te krabben, dat kan de huid beschadigen waardoor wondjes kunnen ontstaan.

Indien de klachten niet verbeteren met deze maatregelen en/of u ernstige klachten ervaart, neem dan contact op via de mail. Bel ons als uw vraag niet kan wachten.


Wat is anaal eczeem

Peri-anaal eczeem is een huidaandoening rond de anus waarbij de huid ontstoken is. Veel voorkomende vormen van peri-anaal eczeem zijn orthoergisch (irritatief,toxisch) contacteczeem, seborrhoisch eczeem en constitutioneel of atopisch eczeem. Eczeem kan plotseling of geleidelijk ontstaan. Ook kan er sprake zijn van chronisch eczeem.

Voorbeelden van anaal eczeem

Klachten bij anaal eczeem

Bij peri-anaal eczeem treden de volgende klachten op: 

  • Rode huid rond de anus met schilferige plekken 
  • Jeuk 
  • Oppervlakkige wondjes (rhagaden) 
  • Witte verkleuring van de huid 
  • Eeltvorming (hyperkeratose) 
  • Donkere of juist lichte vlekken in de huid (hypo- of hyperpigmentatie)
Oorzaken van anaal eczeem
  • Krabben bij jeuk met andere oorzaak (aambeien, wormpjes) 
  • Contactallergie voor vochtige doekjes of een ander product 
  • Contactallergie voor bepaalde zalf (bijvoorbeeld lidocaïne-vaseline crème of diltiazem crème of gel) 
  • Slijmverlies vanuit de anus waardoor de huid rondom de anus beschadigt (bijvoorbeeld bij aambeien of een endeldarmontsteking) 
  • Verkeerde of veelvuldige hygiëne (zoals bij diarree) 
  • Overmatig zweten (met name in combinatie met overgewicht) 
  • Suikerziekte 
Wat kunt u zelf doen tegen peri-anaal eczeem

Anale hygiëne 

  • Zorg ervoor dat het gebied rond de anus schoon blijft. Vegen is nauwelijks nodig als de ontlasting de juiste samenstelling heeft. Als er toch restjes achterblijven, kunt u de anus het beste schoonmaken met water. Gebruik hiervoor eventueel een washandje, de douche of een spoelfles of bidet. 
  • Gebruik geen zeep.
  • Gebruik lauwwarm of koud water. Uw huid droogt sneller uit bij het gebruik van heet water. 
  • Dep de huid rondom de anus na het wassen droog met een handdoek of zacht toiletpapier zonder te wrijven.
  • Maak geen gebruik van vochtig/ geparfumeerd toiletpapier. 
  • Gebruik geen zalven of crèmes waar irriterende stoffen in zitten en ook niet als het onduidelijk is wat erin zit. 
  • Draag losse onderkleding, bij voorkeur van katoen, en vermijd strakke kleding. 
  • Probeer bij jeuk niet te krabben, dat kan de huid beschadigen waardoor wondjes kunnen ontstaan.

Advies over het gebruik van producten die u kunt kopen: 

  • Zinkzalf beschermt de huid tegen irriterende stoffen zoals ontlasting en u houdt de huid daarmee droog. Breng dit aan na elke ontlasting. Maak de huid eenmaal per dag goed schoon door de resterende zinklaag te verwijderen met zoete olie op een wattenschijfje. Daarna brengt u een schone laag zinkzalf aan. 
  • Cetomacrogol zalf of crème kan de huid ook beschermen door deze op de huid rond de anus aan te brengen. 
  • Gebruik liever geen vaseline crème. Dit kan vaak verstikkend werken waardoor jeuk ontstaat. 
Onderzoek en diagnose bij peri-anaal eczeem 

Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt de anus altijd uitwendig onderzocht. Soms is het nodig om inwendig met een vinger te voelen (rectaal toucher) of inwendig te kijken met een buisje (proctoscopie). Bij een allergie kan verder onderzoek gedaan worden naar de oorzaken. Het kan belangrijk zijn om andere huidaandoeningen uit te sluiten. 

Behandelen van peri-anaal eczeem 

Een onderliggende aandoening, zoals aambeien, endeldarmontsteking, verstopping of diarree moet uiteraard behandeld worden. De behandeling van het eczeem is afhankelijk van het type en bestaat meestal uit een combinatie van zalven. Over het algemeen worden minder vette zalven als prettiger ervaren dan vettere.

Mogelijke complicaties van peri-anaal eczeem

Indien eczeem onbehandeld blijft, kan een infectie met bacteriën of schimmels ontstaan.